Adalet Bakanlığı 20 Ocak 2007 tarihinde 45/1 sayılı bir genelge yayınladı.
Genelge, F tipi Cezaevlerinde bulunan tutuklu ve hükümlülerin haftada 5 saat olan birbirleriyle görüşme saatlerinin, 10 saate çıkartılacağına ilişkindi. Üstelik bu hakkın hiçbir disiplin cezasıyla ellerinden alınamayacağı da belirtiliyordu.
Genelgenin üzerinden 6 ay geçmiş bulunuyor.
İHD Ankara Şube Cezaevi Komisyonu olarak bu süreçte cezaevlerindeki gelişmeleri izlemek ve hak ihlallerini takip etmek adına yürüttüğümüz çalışmalar sonucu oluşturduğumuz, bugün sizlerle paylaşacağımız, Ocak – Temmuz 2007 cezaevi raporunda da söz konusu genelgenin uygulanmadığına dair örnekleri göreceksiniz.
Rapor, İHD Ankara Şube Cezaevi komisyonu kart çalışması, İHD Genel Merkezi ve şubelerine yapılan şahsi başvurular ve basına yansıyan haberlerden yararlanılarak oluşturulmuştur. Kart çalışması, tutuklu ve hükümlülerin yaşadıkları sorunlarla ilgili iletişim içinde olmak adına İç Anadolu Bölgesi’ni kapsayacak şekilde yürütülmüş, bu süreçte komisyonumuza Ankara Sincan F tipi, Sincan Kadın Kapalı, Edirne F tipi, Bolu F tipi, İzmir Buca F Tipi 2 Nolu cezaevlerinden ulaşan 125 adet mektup değerlendirmeye alınmıştır.
Bu çalışma sonucu;
İşkence ve kötü muamele konusunda; hasta hükümlü ve tutukluların sevk sürecinde saldırıya uğraması, kişisel ihtiyaçlarının karşılanmasının engellenmesi; başka hücredeki arkadaşı ile selamlaşmak yüzünden saldırıya uğrama, sevkler sırasında çırılçıplak soyularak aranma, saldırıya uğrama, çeşitli sebeplerle yerlerde sürükleme, ıslatılma, tartaklanmaya maruz kalma gibi muamelelerin dışında ziyarete gelen tutuklu ve hükümlü yakınlarının da zorla soyunmaya zorlanması gibi olaylar yaşandığı, bu dayatmalara karşı gelindiği durumlarda görüşlerin keyfi olarak engellendiği,
Sağlık sorunları konusunda; wernice korsakoff, kanser, şizofreni, hepatit B gibi özel bakım koşulları gerektiren hastalıkların, tecrit koşullarında daha da ağırlaştığı, bunun yanında muayene sürecinde kameralı ring, ayakaltı araması, kelepçeli muayene gibi uygulamaları protesto eden tutuklu ve hükümlülerin muayene ve tedavi haklarının ellerinden alındığı,
Ayrıca tecrit koşullarından kaynaklı, tutuklu ve hükümlülerde; migren, kronik sinüzit, kronik bronşit, sindirim ve boşaltım sistemi rahatsızlıkları, göz problemleri, sürekli kulak çınlaması, uyku bozukluğu, adaptasyon yetersizliği, tepkisellik, sabırsızlık gibi rahatsızlıkların sıklıkla görüldüğü,
Haberleşme özgürlüğünün kısıtlanması konusunda; mektup ve diğer iletilerin eksik verilmesi ya da hiç verilmemesi; faks ve mektupların keyfi olarak adrese ulaştırılmaması ya da geç ulaştırılması gibi sorunların yaşandığı,
Slogan atmak, keyfi aramalarda direnmek, selamlaşmak, şarkı söylemek gibi gerekçeler gösterilerek verilen disiplin cezalarında görüş yasağı, mektup yasağı, revire çıkarmama, hücre cezası, havalandırma yasağı gibi disiplin cezalarının uygulandığı,
Dilekçeli itirazlara cevap vermeme, gerekçesiz ve sürekli sıcak/soğuk su kesintisi, gerekçesiz kitap alıkoyma gibi keyfi uygulamaların sürekli yaşandığı tespit edilmiştir.
İnsan Hakları Derneği Ankara Şubesi Cezaevi Komisyonu olarak, cezaevlerinde yaşanan hak ihlallerinin takipçisi olacağımızı bir kez daha vurguluyoruz ve Adalet Bakanlığı’nı genelgenin uygulanması konusunda sorumluluklarını yerine getirmeye çağırıyoruz.
İHD Ankara Şubesi
Cezaevi Komisyonu