2009 YILI CEZAEVLERİ İHLAL RAPORU’na buradan ulaşabilirsiniz. |
01 Ocak 2009 ile 31 Aralık 2009 tarihleri arasında Türkiye’de bulunan cezaevlerinde İHD Genel Merkezine ve 28 İHD Şubesine yapılan başvurular ile mükerrerliğe düşmeden basının taranması sonucu hazırlanan, “2009 Yılı Cezaevleri İhlal Raporuna” göre cezaevlerinde 24 kişi yaşamını yitirmiş, 49 kişi ağır hasta olduğu halde salıverilmemiş olup, bir önceki yıla göre işkence ve kötü muamele, sağlık hakkı ihlali, beslenme, barınma ve fiziki koşullardan kaynaklanan ihlaller, sevk uygulamalarında yaşanan ihlaller, 45/1 nolu genelge uygulanmamama ihlali, üst arama ve ziyaret engelleri konusundaki iddialarda oldukça önemli oranda artış meydana gelmiştir. 2008 yılı sonunda cezaevlerinde 103.235 kişi bulunurken (58.028 kişi tutuklu, 45.207 kişi hükümlü), 2009 yılı sonunda bu rakam 118.000 kişi civarında olmuş, bu raporu kamuoyuna açıkladığımız şu günlerde Adalet Bakanlığı verilerine göre Şubat 2010 sonu itibarı ile 118.929 kişi(58.331 kişi hükümlü, 60.598 kişi tutuklu) cezaevlerinde bulunmaktadır. Bunlardan 2.544 çocuk tutuklu ve 245 çocuk hükümlü olarak bulunmaktadır. Cezaevlerindeki bu yüksek oran ve yüksek tutuklu oranı başlı başına bir ağır ihlal durumu yaratmaktadır.
Cezaevlerindeki ağır hasta mahpusların salıverilmemesinin en önemli sebebi Adli Tıp Kurumu’nun hukuka aykırı uygulamalarıdır. Gerek Ceza İnfaz Kanunu’nda, gerekse de CMK’da Adli Tıp Kurumu’na ağır hasta mahpuslarla ilgili verilen yetkilerin üniversitelerin Adli Tıp Anabilimdalı Başkanlıklarına ve Sağlık Bakanlığı’na bağlı Eğitim-Araştırma Hastanalerine verilmesi sorunun çözümüne önemli katkı sağlıyacaktır. Ayrıca, sayın Cumhurbaşkanının yasal bağlayıcılığı olmadığı halde af yetkisini kullanırken Adli Tıp Kurumu raporuna başvurması uygulamasından vazgeçmesi gerekmektedir.
Disiplin cezası uygulamalar ve keyfi uygulamalar konusunda bir önceki yıla göre azalma vardır. Bunun nedeni olarak AİHM’e yapılan başvuruların ciddi oranda artması karşısında idarenin aldığı tedbirler olabileceği sonucu çıkmaktadır. Ancak, bu alandaki ihlal iddiaları yine de oldukça fazladır. TBMM’de görüşülmeyi bekleyen kanunla ihtilafa düşen çocuklarla ilgili yasa tasarısında İnfaz Hakimliği ile ilgili yasada değişiklik yapılarak, disiplin cezalarının itirazının duruşmalı yapılacak olması ve İnfaz Hakiminin Cezaevine gidebilecek olması önemli bir gelişme olarak kaydedilmelidir.
Kürtçe konuşma yasağı ve engellemeleri konusunda bir önceki yıla göre azalma olmuştur. Bunda da ilgili Tüzüğün değiştirilerek, Kürtçenin kullanılabilmesine sınırlı da olsa izin verilmesidir.
2009 YILI CEZAEVLERİ İHLAL BİLANÇOSU
İşkence ve Kötü Muamele |
397 kişi |
Sağlık Hakkı İhlali ve Tedavisi Yapılmayanlar |
554 kişi |
Disiplin Cezaları ve Görüş Yasağı |
586 |
Beslenme, Isınma ve Fiziki Koşullardan Doğan İhlaller |
236 |
Kürtçe Konuşma Yasağı ve Haberleşme İhlalleri |
173 |
Sevk Uygulamaları İhlalleri (Sürgün ve Sevk İstemleri Reddedilenler Dahil) |
105 |
Kitap – Mektup Yasaklamaları |
201 doküman (107 kişi) |
45/1 No’lu Genelge İle İlgili İhlaller |
162 |
Üst Arama Ve Ziyaret Engelleri |
98 |
Diğer (Sınav, Kurs, İnfaz Yakma, Mahkemeye Çıkarılmama vb.) |
128 |
TOPLAM |
2.640 ihlal başvurusu |
İNSAN HAKLARI DERNEĞİ