İNSAN HAKLARI MÜCADELESİ 25. YILINDA
Sayın Çankaya Belediye Başkanı, Sayın Avustralya Büyükelçisi ve diplomatik misyonun diğer saygıdeğer temsilcileri, siyasi parti ve demokratik-sivil kitle örgütlerinin sayın temsilcileri, çok değerli insan hakları savunucuları ve dostları, sayın konuklar hoş geldiniz.
İnsan hakları mücadelesi 25. yılında.
İHD, bundan tam 25 yıl önce 98 insan hakları savunucusu tarafından kuruldu. Bugün aramızda olmayan ve yaşamını yitiren kurucularımızı (Emil Galip Sandalcı, Gülizar Çağlayan, Didar Şensoy, Mahmut Tali Öngören, Mehmet Ali Aybar, Niyazi Ağırnaslı, İbrahim Tezan, Ahmet Tahtakılıç, Aziz Nesin, Hamdi Konur, İsmet Pekdemir, Nusret Fişek, Haldun Özen, Recep Cüre, Cahit Talas, İbrahim Açan, Jülide Gülizar ve Halit Çelenk) minnetle, şükranla anıyorum. Ruhları şad olsun.
İnsan hakları mücadelesi Türkiye gibi darbe anayasası ile yönetilen ülkelerde zordur. 25 yılın bedeli ağır olmuştur. İnsan hakları mücadelesinde öldürülen yönetici ve üyelerimizi de (Vedat Aydın, Sıddık Tan, İdris Özçelik, Kemal Kılıç, Orhan Karaağar, Cemal Akar, Şevket Epözdemir, Muhsin Melik, İkram Mikyaz, Tacettin Aşçı, Abuzer Öner, Ahmet Aydın, M. Şirin Polat, Medeni Göktepe, Şükrü Fırat, Yahya Orhan, Eyüp Gökoğlu, Cengiz Altun, Habip Kılıç, Mehmet Sincar, Metin Can, Hasan Kaya, Sedat Özevin, Sadi Özdemir, Salih Özdemir) minnet ve şükranla anıyorum. Ruhları şad olsun.
Bu mücadelenin her türlü olumsuzluğunu, mahpusluğunu ve hastalığını gören yüzlerce üye ve yöneticimizi de anmak gerekir. Onların şahsında yaşamını yitiren Rıdvan Kızgın’ı anmadan geçmemek gerekir.
Bu mücadelede yargı baskısına daha fazla dayanamayıp, yaşamlarını korumak için ülke dışına çıkıp mülteci yaşamı benimseyen onlarca üye ve yöneticimizi Ethem Açıkalın şahsında anmak gerekir. Bu arkadaşlarımız bulundukları ülkelerde insan hakları mücadelesine devam etmektedirler.
Sayın konuklar,
İHD, 25 yıla çok şey sığdırmıştır. 1990 yılında Türkiye İnsan Hakları Vakfı’nı (TİHV) kurmuştur. THİV işkenceyi önlemede ve işkence mağdurlarını rehabilite etmede uzman bir kuruluş olmuştur. İHD, uluslararası alanda örgütlü insan hakları örgütlerinden Uluslararası İnsan Hakları Federasyonu (FİDH) ve Avrupa-Akdeniz İnsan Hakları Ağı’nın üyesi ve yönetim kurulunda temsil edilmektedir. İHD, 2003 yılında Uluslar arası Ceza Mahkemesi Koalisyonu’nun kuruluşuna öncülük etmiş ve halen sözcülüğünü yürütmektedir.
İHD, 2005 yılında İnsan Hakları Ortak Platformu’nun kuruluşuna katkı sunmuş ve halen üyeliğini sürdürmektedir. İHD, bunun dışında Türkiye’de ki çok sayıda inisiyatif, platform ve birliktelikler içerisindedir. İHD, THİV ile birlikte 1998 yılından beri Türkiye insan hakları hareketi konferanslarını gerçekleştirmektedir. İHD, 1994 yılından beri düzenli olarak yıllık hak ihlal raporları ve bilançoları hazırlamakta ve yayınlamaktadır. Bugüne değin yüzlerce konuda özel ihlal raporları hazırlamış ve yayınlamıştır. İHD, 24. yılında İnsan Hakları Akademi’sini açmış, bu sene Eylül ayından itibaren ders programını hayata geçirmeyle ilgili hazırlıklarını tamamlamıştır. Böylece ilk defa bir sivil örgüt İnsan Hakları Akademisi’ni yaşama geçirmiş olacaktır.
Kısacası, İHD Türkiye’de insan hakları bilincinin ve kültürünün yerleşmesinde önemli bir katkı sağlamıştır.
Sayın konuklar,
İnsanlar haklarda ve onurda eşittir. Onurlu her insanın isteyebileceği adalet, eşitlik, özgürlük ve barış insan haklarını oluşturur. 25. yılda herkesin farklı ve herkesin eşit olduğunu bir kez daha ifade ediyoruz. Türkiye’nin temel sorunlarının yani Kürt sorununun, din ve vicdan özgürlüğü sorununun, ifade özgürlüğü sorununun ve vesayet rejimi sorununun çözümünde anahtarın herkesin ve her kesimin farklı olduğunu kabul etmek ve eşit olmasına ve yaşamasına uygun davranmaktan geçtiğini belirtmek isterim.
Son birkaç gündür, Kürt sorununda yaşanan silahlı çatışmalarda yaşamını yitiren 20 insanın acısının artık bu sorunun çözümünde daha fazla geç kalınmaması gerektiğini bir kez daha göstermiştir. Ancak barış dili yerine savaş dilinin kullanılmasıyla Türkiye’nin birçok yerinde Kürtlere ve Kürtlerin örgütlenmiş olduğu Barış ve Demokrasi Partisi’ne yönelik saldırı ve linç teşebbüsleri tertip edilmiştir. Ülkeyi yönetenlere sesleniyoruz: Son 30 yılda yitirdiğimiz on binler yetmedi mi? Ne yapmaya çalışıyorsunuz? Lütfen daha fazla geç olmadan bu sorunun çözümünde barışçıl davranın. Barış olmadan yaşam olmaz.
Sayın konuklar,
Hak mücadelesinde 25. yılını tamamlamış olan İHD’ye emeği geçen herkese teşekkür eder, Türkiye’nin insan hakları ve demokrasi sorunlarını çözdüğü günleri görmek dileği ile hepinizi bir kez daha selamlıyorum. Geldiğiniz için, bizimle dayanışmada bulunduğunuz için teşekkür ediyorum.
Öztürk Türkdoğan
İHD Genel Başkanı