(03.01.2014)
I- Heyet Üyeleri:
Heyetimiz Lütfi Demirkapı (İHD MYK Üyesi-Ege Bölge Temsilcisi), Mustafa Rollas (İHD MYK Üyesi), Perihan OK (İHD İzmir Şube Yöneticisi), Caner Canlı (İHD İzmir Şube Yöneticisi) ‘ın katılımı ile oluşmuştur.
II- Heyet Oluşturulmasının Nedeni:
Derneğimizin İzmir Şubesine ve Genel Merkezine, Afyon ilinde bulunan Afyon Kocatepe Üniversitesi öğrencisi bazı öğrencilere yönelik sözlü ve fiziki saldırı,kaçırmaya teşebbüs ve eğitim/öğrenimlerini engelleyecek şekilde tehdit veya engellemelerin yaşandığının bildirilmesi/öğrenilmesi üzerine yaşanan olaylarına ilişkin yerinde inceleme bulunmak ve konu ilgili kamu otoriteleri ile görüşmek üzere bir heyet oluşturulmasına karar verilmiştir.
III- Heyet Ziyareti Öncesi Yapılan Çalışma:
Heyetimizin oluşturulması sürecinde,bildirimi yapılan bir kısım iddia bakımından kişilerin can güvenlikleri riski olduğunun tespit edilmesi üzerine İzmir Şubemizce 31.12.2013 tarihinde Afyon Cumhuriyet Başsavcılığına ve Afyon Emniyet Müdürlüğüne yaşanan olaylar bakımından kişilerin can güvenlikleri riskleri bulunduğuna dikkat çekilerek gerekli tedbir alınması ve işlem yapılması konusunda yazılı ihbarda bulunulmuştur.
IV- Heyetimize İletilen Olaylar ve İddialar:
Yaşanan olaylara ilişkin öğrenciler ile görüşme yapılmıştır. Adı geçen öğrencilerden beyanlarına göre olaylar şu şekilde gelişmiştir.
$1— 24 Aralık 2013 günü saat:20.00–21.00 sıralarında AKÜ (Afyon Kocatepe Üniversitesi) ikinci öğretim öğrencisi 5 kişiye kendisini ülkücü olarak tanıtan bir grup tarafından sözlü müdahale bulunduğunu, sonrasında bu arkadaşlarını almaya giden dört (4) kişinin de 15–20 kişilik bir ülkücü grup tarafından saldırıya uğradığını, bu kavga sırasında her iki tarafta yaralananların olduğunu, bu olaya ilişkin saldırıya uğrayan kişiler (öğrencilerin) polise gidip şikâyette bulunduklarını belirtilmiştir.
$1— 25 Aralık 2013 tarihinde, arkadaşlarının kaldıkları kız öğrenci yurdu önünde bir araçla kaçırılmak istenmesi üzerine, direnmeleri neticesinde darp edildiklerini, bu olaya ilişkin olarak ? isimli öğrencinin saldırganların isimleri polise vererek şikayetçi olduğunu belirtilmiştir.
$1— 27 Aralık 2013 tarihinde öğrenciler ile Alevi Kültür Derneği Başkanı Mustafa Güllü ile Rektör Yardımcısı Hakkı Yazıcı ile yaşanan olaylara ilişkin görüşme yapıldığı, bu görüşmede yaşadıkları sorunları aktardıklarını, başta okul özel güvenliği olmak üzere okul içinde çifte standartlar uygulandığını, ülkücü diye kendini tanıtan öğrenci ve kişilerin okul içinde-kantinde teşkilat masası adı altında masa kurdukları, okul için rahat hareket edemediklerini ilettiklerini, Rektör Yardımcısının özel güvenliğin Afyon’da yaşayanlardan oluştuğunu, bu nedenle ülkücülerle yakın olmasının bundan kaynaklı olduğunu, Afyonlularında Diyarbakır’da rahat hareket etmediklerini, kendilerinin de Afyon’da biraz kendinizi büzün, rahat hareket etmeyin, kantinde oturmanıza gerek yok, tostunuzu ve çayınızı alın yukarı çıkın, yaşanan olaylara ilişkin basın açıklaması yapılacağının iletilmesi üzerine, eğer yapılırsa sizin bir yerden talimat aldığınızı gösterir, beni bunun olmadığına ikna edemezsiniz dediğini belirtmişlerdir.
(Üniversite Rektör Yardımcı veya vekili olduğu belirtilen Hakkı Yazıcı’ya atfedilen bu
sözler bakımından kendisi ile görüşme sağlanmadığı için teyidi mümkün olmamıştır.)
$1— 27 Aralık 2013 tarihinde yaşanan bu olaylara ilişkin olarak Üniversitede basın açıklaması yapıldığını, basın açıklaması sırasında ülkücülerin toplandığını, basın açıklaması sonrası okulu Üniversitenin otobüsleri toplu olarak terk etmek zorunda kaldıklarını belirtmişlerdir.
$1— 27.12.2013 tarihinde gece 400–500 kişinin saat:19.00 sıralarında Kürt ve diğer sol öğrencilerin yaşadıkları mahalleye yakın (Ataköy) Şuhut kavşağı-Güneş Market önünde kendini ülkücü olarak tanıtan kişilerin basın açıklaması yaptığı belirtilmiştir.
$1— 29 Aralık 2013 tarihinde saat:01.30 sıralarında kendini ülkücü olarak tanıtan bazı kişilerin Kürt kökenli ve solcu öğrencilerin yaşadığı mahallede gece bir Kürt kökenli bir öğrenciyi darp ettikleri ve devamında, arkadaşlarını kontrol etmek için dışarı çıkan Kürt kökenli ve solcu öğrencilere devriye gezen yaklaşık 10–15 polis ekibinin müdahale ile biber gazı da sıkarak dağıtıkları belirtilmiştir.
$1— 02.01.2014 tarihinde Afyon merkez İmaret Camii civarlarında bir kıraathanede oturan öğrenciler dışarı çıkarken bir grup tarafından durdurularak nereli oldukları sorulduğu, Mardinli ve Diyarbakırlı olduklarını beyan etmeleri üzerine, bu grup tarafından burada sizi yaşatmayacağız diyerek saldırmaya başlamaları üzerine kaçmaya başladıkları, saldırı sırasında bir öğrenci başından aldığı darbe ile ağır bir biçimde yaralandığını, AKÜ (Afyon Kocatepe Üniversitesi) Hastanesine kaldırılarak, ameliyat edildiği ve halen yoğun bakım ünitesinde olduğu, bu olay nedeni ile diğer iki öğrencinin de darp raporu aldığı belirtilmiştir. Bu olaya ilişkin darp edilen bir öğrenci ile görüşülmüştür. Bu olaya ilişkin kamera kayıtları ile saldırganların tespit edildiği belirtilmiştir.
$1— 02.01.2013 tarihinde Afyon Valisi, Emniyet Müdürü, Üniversitenin Rektörünün ağır yaralı öğrencinin durumuna ilişkin hastaneyi ziyaret ettiği, bu ziyaret sonrasında Valinin öğrencilerle kısa bir görüşme yaptığı belirtilmiştir.
$1— Bu olaylar sırasında yerel basında (Odak Gazetesi-Karaisalı TV ve TV3) çıkan haberlerde, olaylar hakkında bilgi verilirken bazı haberlerde Kürt kökenli öğrencilerin olay çıkardığı ve yasadışı örgüt üyesi olduklarına dair imada bulunulduğunu belirtmişlerdir.
V- Heyetimizin Çalışması:
$1— Heyetimiz, 02.01.2013 tarihinde yaralanan ve ameliyatta alınması nedeni ile ziyaret tarihimizde halen yoğun bakımda olan öğrencinin bulunduğu hastaneye gitmiştir. Halen yaşamsal risk taşıdığı, doktoru (Korhan Bey’le) ile yapılan görüşmede gözlemlenmiştir. Bu nedenle kendisi ile görüşme imkânı olamamıştır.
$1— Heyetimiz Afyon Valiliği ve Afyon Emniyet Müdürlüğünden randevu talebinde bulunmuştur. Randevu talebi Valilik makamınca kabul edilmiş ve görüşmeye İl Emniyet Müdürü de katılmıştır.
$1— Görüşmede öncelikle heyetimizce yukarıda aktarılan olaylar ve iddialar Valiye aktarılmış ve buna ilişkin olarak kaygı ve endişelerimiz paylaşılmıştır.
$1— Vali İrfan Balkanlıoğlu, olayların tek taraflı olmadığını, iki tarafta da bu olayların gerçekleştirildiğini, 24.12.2013 tarihinde olay sırasında bir MHP milletvekilinin de olay yerinde olduğunu (Kemalettin Yılmaz) ve milletvekilinin polise yönelik eylemleri nedeni ile şikâyet edildiğini belirtmiştir. Bu olaya ilişkin Odak isimli yerel gazetenin ‘Yeter Artık’ başlığı ile ülkücü öğrencilerin saldırıya uğradığının iddia edildiğini, yaşanan tüm olaylara ilişkin olarak adli sürecin işlediğini, en son 02.01.2014 tarihinde bir öğrencinin ağır biçimde yaralanmasına ilişkin olay faillerinin kasten yaralama suçundan gözaltına alındığını belirtmiştir. Bu olayın zanlısının daha önceki bir olay nedeni ile karşı grup tarafından darp edilen bir kişi olduğunu, yaşanan olayların bir kaç tane kendini bilmezin işi olduğunu (aynı ifade Sayın Vali’nin 02.01.2014 tarihinde verdiği basın demecinde de geçmektedir.), olaylara ilişkin her türlü tedbiri alındığını, bundan sonrada bu tedbirlerin artırılacağını, Afyon şehrinin hassasiyetleri olduğunu, Bingöl ve Diyarbakır’da örnek vererek, bu şehirdeki hassasiyetler ile Afyon ilinin durumunun bu şekilde dikkate alınmasını gerektiğini belirtmiştir.
$1— Heyetimiz bazı yerel basın ve medya organlarının olaylara ilişkin yayınlarını internet ortamında incelemiştir. Söz konusu yayınlarda, olayların ülkücüler ( Bozkurtlar Meydan İndi – Ülkü Ocakları Başkanı açıklamada bulundu) ve karşıt gruplar arasında yaşandığının belirtildiği, internette kaynağı belirsiz bazı yayınlarda karşıt grup diye tabir edilen öğrencilerin yasadışı bir örgütle irtibat iması içinde verildiği tespit edilmiştir.
VI- Heyetimizin Tespit ve Değerlendirmesi:
Heyetimiz yaptığı görüşme ve elde ettiği bilgiler ışığında şu tespit ve sonuçlara ulaşmıştır.
$1— Heyetimiz, Afyon Kocatepe Üniversitesinde öğrenim görmekte olan öğrencilerden Kürt kökenli veya karşıt görüşlü olarak nitelendirilen öğrencilerin normal gündelik hayatlarını sürdürme konusunda yaşamsal risk ve güvenlik kaygısı içinde olduğunu gözlemlemiştir. Bu öğrencilerin mevcut koşullarda güvenlik hissinden yoksun olarak yaşamlarına devam etmek zorunda kalmaları nedeni ile Afyon’da kalmalarına neden olarak gösterdikleri eğitimleri bakımından uygun koşulların bulunmadığı kanaatindeyiz.
$1— Heyetimiz, öğrencilerin bu güvenlik endişesini gidermeye olan yetkili mercilerin olayları, bireysel, basit ve anlık olaylar olarak nitelemesi nedeni ile söz konusu olayların yaratığı etki ve yaratması muhtemel etkileri ciddiyetle elle alınmadığı ve hesaplanmadığı kanaatindedir. Bu nedenle, heyetimiz, Afyon ilinde 24.12.2013 -02.01.2013 tarihleri arasında yaşanan olayların, artarak ve nitelik değiştirerek (sözlü taciz-fiili saldırı-kaçırma teşebbüsü-ameliyat/yoğun bakım gerektiren şekilde ölüm riski taşıyacak şekilde yaralamaya varan) şekilde sürmesine rağmen olayları önlemeye yönelik yeterli ve gerekli yönetsel tedbirlerin alınmadığı kanaatindedir.
$1— Heyetimiz, idari makamların kişilerin başta can ve mal güvenlikleri olmak üzere tüm hak ve özgürlüklerinin korunması ve kullanılmasını sağlamak görevlerini, kimi grupların yer/bölge gibi sayısal çoğunluklarına, hassasiyetlerine öncelik ve önem atfederek, ötelediği izlenimini edinmiştir.
$1— Heyetimiz, ülkemizde Kürt sorunu temelinde geçmişte yaşanan olayların, somut olayımızda olduğu üzere Afyon gibi batı illerimizde halen toplumsal dokudaki ırkçı ve ayrımcı uygulamalara esin kaynağı olmaya devam ettiğini gözlemlemiştir. Bu durumun, bazı siyasi çevrelerce yaklaşan yerel seçimlerde seçim malzemesi olarak kullanılmaya ihtimalini akla getirmektedir.
$1— Heyetimiz, 24.12.2013- 02.01.2014 tarihleri Afyon ilinde Üniversite merkezli yaşanan olaylar bakımından yürütülen adli sürecin, özelikle ağır biçimde yaralanan ve yoğun bakımda bulunan öğrencinin başına özel şekilde yapılmış demir bir malzeme vurulmak sureti ile yapılan saldırının kanaatimizce öldürmeye teşebbüs olmasına rağmen bu aşamada kasten yaralama olarak nitelendirildiği tarafımıza iletildiğinden, başta insan hakları örgütleri olmak üzere kamuoyu tarafından titizlikle takip edilmesi gerektiğini, saldırı eylem/lerinin faillerinin açığa çıkarılması yanında olay faillerinin etkili bir biçimde cezalandırılmasının önemine inanmaktayız. Bu nedenle, yaşanan olaylara ilişkin başta adli merciler olmak üzere yetkili tüm mercileri cezasızlık sonucu veya izlenimi ortadan kaldıracak etkili bir soruşturma ve kovuşturma yapmaya davet etmekteyiz.
$1— Heyetimiz, Afyon ilinde 24.12.2013 -02.01.2014 tarihleri arasında yaşanan olayların, geçmişte başka il / üniversitelerimizde yaşanan olaylar gibi daha da kötü sonuçlar doğurmaması için idari/adli/akademik kurumları yasal görevlerini hangi sebeple olursa olsun ayrımcılığa sebebiyet vermeden eşitlik ilkesine uygun olarak yerine getirmeye, başta can güvenlikleri olmak üzere öğrencilerimizin eğitim/öğretim haklarını gerçekleştirmeye olanaklı kılacak bir ortamı sağlamaya davet etmektedir.
Lütfi DEMİRKAPI Mustafa ROLLAS Perihan OK Caner CANLI
İHD MYK Üyesi İHD MYK Üyesi İHD İzmir Şube İHD İzmir Şube
Yöneticisi Yöneticisi
