AMAÇ
Mardin’in Midyat ilçesinde yaşayan ve uzun zaman sonra geri dönüş yapan Süryani ve Êzidî yurttaşların, kendilerine ait mülklerin başka yurttaşlarca işletildiği ve devlet tarafından kamulaştırıldığı iddiaları üzerine, bölgede hak ihlalinin somut bulgularını ulaşmak amacıyla incelemelerde bulunmak.
HEYETİN OLUŞUMU
İHD Genel Merkezi söz konusu bölgede incelemelerde bulunmak amacıyla bir heyet oluşmuştur.
*İHD Genel Başkan Yardımcısı ve Diyarbakır Şube Başkanı Raci Bilici
*İHD Genel Başkan Yardımcısı ve Adıyaman Şube Başkanı Osman Süzen
*İHD Doğu ve Güneydoğu Bölge Temsilcisi Abdusselam İnceören’den oluşan heyet, 14.04.2015 tarihinde sözkonusu bölgeye giderek incelemelerde bulunmuştur.
HEYETİN GÖRÜŞTÜĞÜ KİŞİ VE KURUMLAR
*Mardin Midyat Süryani Kilisesi Metropoliti, Samiel Aktaş
*Mardin Midyat Süryani Kilisesi Metropoliti Yardımcısı, İsa Gülten
*Midyat Kaymakamı, Oğuzhan Bingöl
HEYETİN GÖRÜŞME NOTLARI
*Mardin Midyat Süryani Kilisesi Metropoliti Samiel Aktaş ve Metropolit Yardımcısı İsa Gülten ile yapılan görüşmede;
Midyat’a bağlı 15 köyde yaklaşık olarak 130 civarında Süryani ve Êzidî ailenin bulunduğu, nufüs olarak en yoğun köyün 50 hane oluştuğu, 15 köyün genelinde ise 2500-3000 kişinin ikamet ettiği,
Süryani ve Êzidî ailelere ait olan mülklerin (arazi, ev.. vs), köylerde bulunan köy ağaları, aşiret reisleri ve köy korucuları tarafından el konularak kullanıldığı,
2008 yılında Midyat ve çevresinde yapılan Kadastro çalışmalarında Süryani ve Êzidî ailelere ait olan mülklerin orman statüsüne alınarak, bir kısmının ise hazine’ye devredildiği,
Geri dönüş yapan Süryani ve Êzidî ailelerin, devlet yetkililerinden mülklerin iadesinin yapılması konusunda yapmış oldukları başvuruları hiçbir yanıt alamadıkları,
Devlet tarafından kamulaştırılan mülklerin ihale usulu ile satışa çıkarıldığı ve yerli olan halk tarafından satın alınarak geri dönen Süryani ve Êzidî ailelere bedelinin çok üstünde bir fiyat belirlenerek satılmaya çalışıldığı,
Geri dönüş yapan yaklaşık 25 Süryani ve Êzidî ailenin, sürecin demokratik reformlarla iyileştirildiği düşüncesi ile Türkiye’ye geldiği, gelenlerin yaş ortalamasının 50’nin üzerinde olduğu, gelişlerin ise daha tatil amaçlı ve kısa süreli olduğu,
Geri dönüş kimi Süryani ve Êzidî ailelerin Avrupa’daki yaşam standartlarının altında koşullarla karşılaştıklarını gerekçe göstererek tekrar geri döndükleri, kalanların ise kendilerine ait tarlaları işletirken köy ağaları, köy korucular ev aşiret ailelerine mensup kişilerce tehdit ve baskı ile karşı karşıya kaldığı, mülklerinin kendilerini ucuz bir bedelle zorla sattırılmaya çalışıldığı,
Süryani ve Êzidî ailelerin kamulaştırılan mülklerini hukuksal yollarla tekrar elde etmek istedikleri, ancak açılan davaların zamana yayılması ve mahkeme masraflarının yüksek tutarda olması sebebiyle hukuksal yollara başvuramadıkları, heyetimize aktarılmıştır.
*Midyat Kaymakamı Oğuzhan Bingöl ile yapılan görüşmede,
2008 yılında yapılan Kadastro çalışmalarında Süryani ve Êzidî’lere ait toprakların hazineye aktarılması veya orman statüsüne alınmasının bir haksızlık olduğu, bu konuda kaymakamlığı yapılan başvuruların dikkate alınıp değerlendirileceği ve gerekli yardımın yapılması için ailelere kolaylık sağlanacağı,
Mülklerin veya arazilerin ihale usulu ile satışı konusunda, satışlar yüksek fiyatların aşağıya çekilerek ya da gerçek bedeli tutarında Süryani ve Êzidî ailelere satılması konusunda özen ve çaba gösterileceğini,
Geri dönüş yapan Süryani ve Êzidî ailelerin kendilerine başvuruda bulunmadıklarını, başvuruda bulunmaları konusunda teşvif edilecekleri,
Sözü edilen köy ağaları, aşiret mensupları ve köy korucuların Süryani ve Êzidî’lere yönelik baskı ve tehditlerinin kendilerine aktarıldığı taktirde, bu duruma müdahelede bulunacaklarını, heyetimize aktarmıştır.
HEYETİN ÖNERİLERİ
*Süryani ve Êzidî ailelere ait olduğu belirtilen mülkler (arazi, toprak) ile ilgili, yeni bir kadastro çalışması yapılmalıdır.
*Yenilenen Kadastro çalışmaları ile ilgili oluşturulacak komisyonda, Süryani ve Êzidî ailelerinden kişiler yer almalıdır.
*Terk etmiş olsun veya geri dönmüş ya da dönmemiş Süryani ve Êzidî ailelere ait olduğu belirtilen mülkler, kendilerine iade edilmelidir.