23 Mart 2015 ile 3 Haziran 2015 tarihleri arasında 7 Haziran 2015 milletvekili seçimi çalışmaları sırasında siyasi partilere yönelik ihlallerle ilgili ilk ara raporu 20 Mayıs 2015 günü açıklamıştık. Dokümantasyon merkezimizin verilerine göre 3 Haziran 2015 tarihi itibari ile siyasi partilere yönelik ihlaller aşağıdaki gibi gerçekleşmiştir.
İHD dokümantasyon merkezinin tespit edebildiği verilere göre 23 Mart 2015 ile 3 Haziran 2015 tarihleri arasında partilerin seçim bürolarına/araçlarına, adaylarına, mitinglere ve çalışanlarına yönelik baskın, saldırı, tehdit ve polis baskınları sayısı 187 olup, bu saldırılardan 168’i HDP’ye, 12’si AKP’ye, 5’ü CHP’ye ve 2’i MHP’ye olmuştur. Bu saldırılarda toplam 97 kişi darp edilip yaralanmış olup, bunlardan 93’ü HDP’lidir. Bu saldırılar nedeni ile 10 saldırgan gözaltına alınıp bunlardan 1’i tutuklanmıştır.
Seçim çalışmaları sürecinde toplam 183 kişi gözaltına alınmış 8 kişi tutuklanmıştır. Bu seçim sürecinde gözaltına alınma sırasında 32 HDP’li işkence ve kötü muameleye uğradığı iddiasında bulunmuş, yine bu süreçte HDP’nin 2 mitingi, 1 konseri yasaklanmış, 1 yürüyüşü engellendi ve 1 miting meydanının tahsis edilmesine izin verilmemiştir.
Bu süreçte Şırnak İli İdil İlçesi Kozluca Köyünde HDP seçim konvoyunun köyden çıkışından hemen sonra köylüler arasında meydana gelen çatışmada 2 Hüdapar taraftarı yaşamını yitirmiş, 2 HDP taraftarı ise ağır yaralanmıştır.
Seçim güvenliği konusunda 20 Mayıs tarihinde yaptığımız açıklamada belirttiğimiz hususları aynen tekrar ettiğimizi ve bu süreçte ihlallerin önlenmesi konusunda etkili tedbirlerin alınmadığını belirtmek isteriz.
İNSAN HAKLARI DERNEĞİ
23 MART 2015 – 3 HAZİRAN 2015 TARİHLERİ ARASINDA MİLLETVEKİLİ SEÇİMİ ÇALIŞMALARI SIRASINDA SİYASİ PARTİLERE YÖNELİK İHLALLER
Partilerin seçim bürolarına/araçlarına, adaylarına, mitinglere ve çalışanlarına yönelik baskın, saldırı, tehdit ve polis baskınları:
HDP: 7 silahlı, 3 bombalı, 2 kundaklama olmak üzere 168 saldırı
AKP: 4 ü silahlı,1 i ses bombalı, 1 i kundaklama olmak üzere 12 saldırı
CHP: 1 i silahlı olmak üzere 5 saldırı
MHP: 1 silahlı olmak üzere 2 saldırı
Bu baskın ve saldırılarda darp edilen ve yaralananlar:
93 ü HDP li olmak üzere 97 kişi
Gözaltı ve tutuklamalar:
10 saldırgan gözaltına alındı, 1 saldırgan tutuklandı. (3 kişinin AKP seçim irtibat bürosuna saldırdığı, 2 kişinin CHP seçim irtibat bürosuna saldırdığı, 5 kişinin de HDP seçim irtibat bürosuna saldırdığı iddiasıyla)
|
Seçim çalışmaları sürecinde kolluk tarafından 1 MHP li kadın yönetici ile HDP li 183 kişi gözaltına alındı 8’i tutuklandı.
Toplam gözaltı: 185
|
Seçim çalışmaları sürecinde Hüda-Par li 2 kişi yaşamını yitirmiştir.
Gözaltı ve gözaltı yerleri dışında işkence ve kötü muamele: Tamamı HDP’li 32 kişi
Yasaklamalar:
HDP:
1 Miting Meydanı,
1 Yürüyüş Engellendi,
1 Konser Yasaklandı,
2 Miting Yasaklandı
Diğer dikkat çekici olaylar:
– Ağırlıklı olarak batı illerinde eğitim gören Kürt üniversite öğrencilerinin özellikle HDP ye verdikleri destek nedeniyle ırkçı saldırılara uğradıkları, darp edildikleri ve gözaltına alındıkları gözlemlenmiştir, bu yönlü saldırılar da dönem sonu olması nedeniyle sınavlara girememe durumları ortaya çıkmaktadır,
– Özellikle kadınların düşüncelerini ifade eden partilere ait işaretleri yaparken ya da seçim çalışması yapanlara farklı partileri desteklediklerini ifade ederken çeşitli saldırılara maruz kaldıklarının yoğunlukta olduğu görülmüştür,
– Yine kadın adaylara yönelik saldırı ve karalamaların politik malzeme olarak kullanıldığı görülmüştür, (ör. İstanbul MHP adayı Meral Akşener, Adana CHP adayı Elif Doğan )
– Seçim çalışmaları sürecinde özellikle çocuklara yönelik farklı parti taraftarlarının darp, ailelerine tehdit ve alıkoyma gibi kaba muamele ve işkence vakaları tespit edilmiştir,
– Özllikle HDP ye ait seçim bürolarının mülki idare tarafından “iskân yok” gerekçesiyle kapatılmak istenmesi,
– Hükümet yetkililerinin özellikle Doğu ve Güneydoğu illerinde yaptığı gezilerde olağanüstü güvenlik tedbirlerinin alınması ve bu tedbirler esnasında güvenlik güçlerinin yurttaşları taciz ve müdahaleleri. Ör. Van, Ağrı illeri
– AKP li vekil adaylarının çok sayıda sivil ve resmi polis ile çeşitli illerde propaganda çalışmaları yürüttükleri. Ör. Erzurum, Van, Ağrı
– Irkçı saldırılarda, güvenlik görevlilerinin bu saldırıları “demokratik hak” olarak tanımlamaları.
– Özellikle AKP li belediyelerin, belediye binalarının seçim bürosu gibi kullanılması.
– HDP li esnafa yönelik ihlaller. Ör. Diyarbakır Yenişehir Semt Pazarının kundaklanması, araçlarının kundaklanması.
– AKP nin miting yapacağı illerde tüm devlet kurumlarına ait araçların şoförleri ile miting için tahsisi, araçların yakıt ve ihtiyaçların temin edilmesi.
– HDP bürolarının önlerine polis araçlarının park etmeleri.
– AKP li adayların seçim çalışmalarını yürütürken bellerinde silah taşıdıklarının görülmesi (AKP Urfa adayı Mazhar Bağlı)
– Jandarma yetkililerinin bazı köy muhtarlarını arayarak HDP lilerin köye gelişlerinin bildirilmesini talep ettikleri görüldü. (Dersim/Pülümür)
– Bazı saldırı sonrası güvenlik güçlerinin saldırıya uğrayanlara “terör saldırısı” başvurusu yapmaları yönünde önerilerin yapıldığı.
– Sosyal medya kullanıcılarının özellikle HDP ye yönelik paylaşımları soruşturmaya hatta işten çıkarılmaya sebep olduğu,
– 25 Mayıs 2015’te, Van’ın Gürpınar ilçesinde ikamet eden yaklaşık 700 yurttaşın ikametgahının kendilerinden habersiz bir şekilde 27 Aralık 2014’te Tokat’ın Niksar ilçesine bağlı Yolkonak beldesine taşınması olayı dikkat çekicidir.
– Özellikle doğu ve güneydoğu illerindeki köylere DEDAŞ gibi kurumların askerler eşliğinde “borçlarını ödemedikleri” gerekçesiyle baskınlar yaparak elektriklerini kesmekle tehdit etmiş olmaları ve bu köylerin tamamının HDP ye oy veren köyler olması dikkat çekicidir.
– Seçim çalışması yürüten özellikle HDP adaylarına yapılan saldırılarda, saldırganları engellemek yerine HDP li aday ve çalışanlarını bulundukları yerleri terk etmeye zorlamışlardır.
– Açılan iş başvurularının yapılması için AKP il başkanlıklarının kullanıldığı öğrenildi.
