Avukat Metin Can İHD Elazığ Şube Başkanıydı; Doktor Hasan Kaya da İHD üyesiydi. Her iki insan hakları savunucusu 21 Şubat 1993 günü gözaltına alınıp, kaçırıldılar. Gözaltında zorla kaybetmelerin yoğunlaştığı bir dönemdi. Kurtulmaları için Türkiye içinde ve dışında insan hakları savunucuları yoğun çaba gösterdiler. Ama maalesef kurtarılamadılar. İşkenceye maruz kaldıkları anlaşıldı. Cansız bedenleri 27 Şubat 1993 günü Elazığ-Dersim yolunda Dinar Köprüsü altında bulundu.
O tarihlerde “Yeşil” kod adıyla bilinen ve çok sayıda zorla kaybetme, yargısız infaz gibi eylemlerle suçlanan Mahmut Yıldırım’ın bu eylemi gerçekleştirdiği anlaşıldı. Anılan kişi devletin asker, polis ve istihbarat personeli ve kurumlarıyla ilişkisi resmi belgelerle sabit olan bir kişiydi.
Metin Can ve Hasan Kaya adlı İHD’li insan hakları savunucuları toplamı 940’a ulaşan gözaltında kaybedilenler listesinde yer aldılar.
Onlar, biz insan hakları savunucuları için İHD’li yönetici ve üye, arkadaş ve yoldaş olarak büyük bir kayıptı. İnsanlık için büyük kayıp…
Unutulmasın, insan haklarını savunmanın kendisi bir insan hakkıdır.
1998 tarihli “Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Savunucularının Korunması Bildirgesi”nin 1.maddesinde ifade edildiği gibi, insan haklarını korumak ve geliştirmek için çalışmak herkesin insan hakkıdır.
Ve tarif edildiği gibi, “insan hakları savunucusu, insan haklarını korumak ve geliştirmek için bireysel olarak ya da başkalarıyla birlikte çalışan kişilere “denir.
İnsan haklarının her biri birer değeri ifade eder. Hak savunucuları aralarında kendi hakları da bulunan insan haklarını- ifade özgürlüğü, inanç özgürlüğü, yaşam hakkı ve işkence yasağı gibi hakları- herkes için, korumak ve geliştirmek için çalışırlar.
Dünyada ve Türkiye’de insan hakları savunucuları, insan hakları ihlallerini belgelemek, mağdurlara destek olmak (tıbbi, psikolojik, hukuki), cezasızlıkla mücadele etmek ve insan hakları kavramını tanıtmak, kültürünün oluşmasına katkıda bulunmak için çalışırlar.
Av. Metin Can ve Dr. Hasan Kaya da evrensel ölçekte insan hakları savunucularının bu işlevlerini Türkiye’de ve Elazığ Şubemiz çatısı altında yerine getiriyorlardı.
Metin Can ve Hasan Kaya’nın failleri cezasız kaldılar. Onların kaybedilmeleri ve öldürülmelerinden sonra da gözaltında kayıplar devam etti. Öte yandan kayıplara, faili meçhul siyasi cinayetlere, işkencelere ve genel olarak insan hakları ihlallerine karşı, insan hakları savunucularının mücadelesi de devam etti ve ediyor.
23 yıl önce kaybedilen ve katledilen Av. Metin Can’ımız ve Dr. Hasan Kaya’mızın katlinden sorumlu olanların bulunması için mücadele ediyoruz ve etmeye devam edeceğiz. Bu mücadele aynı zamanda cezasızlık politikası ve uygulamasına karşı bir mücadeledir. Bu mücadele, insan haklarının korunması ve geliştirilmesi mücadelesidir.
Arkadaşlarımızın anılarını insan haklarını koruma, gerçekleştirme ve geliştirme mücadelemizde yaşatacağız. Anıları önünde saygıyla eğiliyoruz.
Onları unutmadık, unutmayacağız.
İNSAN HAKLARI DERNEĞİ
