İnsan hakları savunucuları, yaşadıkları toplumda insan hakları kavramını tanıtırlar; insan hakları kültürünün oluşumuna katkıda bulunurlar. Herkes için ve her yerde insan haklarını savunurlar. Barışçıl eylemlerde bulunurlar ve cezasızlık kültürü ile mücadele ederler. İnsan hakları ihlalleriyle ilgili bilgileri toplar, belgeler ve bunları rapor edip, yayarlar. Mağdurlarla dayanışma içerisinde olurlar; tıbbi, psikolojik, hukuksal destek sunarlar. Uluslararası insan haklarıyla ilgili bildiri ve sözleşmelerin uygulanması için çalışırlar. İnsan haklarının eğitimini ve öğretimini yaparlar. Basın açıklaması yapmak, dilekçe vermek, barışçıl protesto gösterileri gibi eylemlerde bulunurlar.
Kısaca hak savunucularının çalışmalarını,
- belgelemek/raporlamak,
- mağdurlara destek olmak,
- cezasızlıkla mücadele etmek ve
- insan hakları kavramını tanıtmak, kültürünün oluşmasına katkıda bulunmak
şeklinde dört başlık altında da toplayabiliriz.
Ne var ki bu faaliyetlerini sürdürürken pek baskıya da maruz kalmaktadırlar. İHD yönetici ve üyelerinin yanı sıra genel olarak insan hakları savunucularına yönelik yargı yoluyla baskı politikası daha da artmış; bir bütün olarak insan hakları alanı baskı altına alınarak daraltılmaya çalışılmıştır. Özellikle ifade ve örgütlenme özgürlüğünün önündeki engeller ve kısıtlamalar, kişi özgürlüğü hakkının güvence altında olmaması, insan hakları savunucuları üzerinde yoğun baskılara yol açmaktadır. İnsan hakları savunucularının korunmasında sivil toplum kurumları ile kamu idaresi arasındaki diyalog da yeterince etkili değildir. Geçmişten bugüne iktidara gelen hükümetler ve bürokratlar, insan hakları örgütlerini dikkate almamakta, çoğunlukla yok saymaktadır. AB yetkilileriyle rahatlıkla görüşebilen insan hakları örgütleri, bakanlarla görüşmek için oldukça zorlanmaktadır. OHAL ilanı ile birlikte insan hakları savunucularının kamu idaresi olan diyalogu en düşük seviyelere inmiştir.
Raporumuzla hem insan hakları savunucuları ile örgütlerine yönelik baskıların genel bir çerçevesini çizmeyi hem de İHD’ye yönelik geçmiş ve güncel baskıları özetlemeye çalıştık.
Raporun tamamı için:
