Yakın tarihte başta Pozantı, Şakran, Kürkçüler, Antalya ve en son olarak Sincan Çocuk Ceza İnfaz Kurumları’nda kalan çocukların karşı karşıya kaldığı kötü muamele iddiaları ve sonrasında ortaya çıkan gerçekler; girişimde yer alan kurumlarımızın dikkatini çocuk cezaevlerine yöneltmiştir.
Her kurumun kendi olanaklarıyla çocuk cezaevleri ve çocuk koğuşları hakkında elde etmiş olduğu bilgi ve bulgular bu alanla ilgili özgün bir çalışmanın yürütülmesine ihtiyaç olduğunu ortaya koymuştur.
Bu ihtiyaçtan hareketle “Çocuk Cezaevleri Kapatılsın Girişimi” Ocak 2014 tarihinden itibaren çalışmalarına başlamış ve bu gün itibariyle her biri kendi alanında önemli hak temelli çalışma yürüten 36 Sivil Toplum Örgütünün ortak bir çalışma alanı olarak İstanbul, İzmir, Ankara, Diyarbakır ve Mersin illerinde faaliyetlerine devam etmektedir.
DEĞERLİ BASIN EMEKÇİLERİ
Türkiye BM Çocuk Hakları Sözleşmesi başta olmak üzere; çocuk haklarıyla ilgili 19 tanesi bağlayıcı, toplam 27 adet hak temelli uluslararası sözleşmeye imza koymuş ve bu belgelerde ifade edilen hakların gereğinin iç hukukta yerine getirileceğini taahhüt etmiştir. Pekin Kuralları, Havana Kuralları ve Riyad İlkeleri Kanunla ihtilafa düşmüş çocuklarla ilgili uygulamaları düzenlemektedir.
Diğer tüm evrensel insan haklarıyla ilgili standartların yükseltilmesi konusunda olduğu gibi; çocuk hakları ile ilgili yükümlülüklerin yerine getirilmesi konusunda da ülkemizdeki uygulamaların büyük oranda şekilsel kaldığını söylemek yanlış olmaz.
Kanunla ihtilafa düşen çocukların büyük çoğunluğu gözaltı aşamasından, yargılama aşamasına, cezaevlerine konma, cezanın infaz süreci ve infaz sonrasındaki yaşamlarına kadar hayatlarında onarılması zor özensiz uygulama ile muhatap olmaktadırlar.
Cezaevine konulan her çocuk özgürlüğünden yoksun bırakılmanın yanı sıra çocukluğunu yaşama hakkından da mahrum kalmaktadır. Eğitim ve sağlık olanaklarına erişimin zorlaşmasının yanı sıra sosyal ve kültürel olarak da kendini ifade etme olanakları azalan çocukların gelecek yaşamları ciddi psikolojik sorunların tehdidi altına girmektedir.
DEĞERLİ BASIN EMEKÇİLERİ
Dünyadaki uygulamalar ve bilimsel bulgular çocukluk gibi insan yaşamında önemli bir evreye tekabül eden yaşlarda cezaevine konulma ve kapatılma biçimindeki adalet uygulamasının “istisnai” durumlarda olması gerektiğini ortaya koymaktadır.
Kanunla ihtilafa düşen çocuklarla ilgili genel uygulamanın ise; alternatif adalet uygulamaları olması gerektiğini ortaya koymaktadır.
Türkiye’de bu gün itibarı ile cezaevlerinde 2200 çocuk olmakla beraber; bunların sadece 542’si hükümlüdür. 1658 çocuk tutuklu durumdadır. Bu durum bize hem çocuk tutukluluğuna çok sık başvurulduğunu hem de yargılamaların uzun sürdüğünün ipuçlarını vermektedir.
Çocukların kaldığı cezaevlerinde sıkça kötü muamele iddialarının kamuoyuna yansıması cezaevlerinin çocukların “topluma yeniden kazandırılmasında” bir işlev görmediği gibi onların yaşamlarında olumsuz anıların pekişmesine neden olduğunu da ortaya koymaktadır.
DEĞERLİ BASIN EMEKÇİLERİ
Tüm bu nedenlerle “Çocuk Cezaevleri Kapatılsın Girişimi” Olarak çocuk cezaevlerinin kapatılarak; kanunla ihtilafa düşen çocuklarla ilgili alternatif adalet uygulamalarının ele alınması gerektiğine dair düşüncemizi kamuoyuyla paylaştık.
Çocuk cezaevlerinin kapatılmasını talep eden imza kampanyamızın kamuoyunda çok yoğun bir ilgiyle karşılandığını gözlemledik.
Kısa bir süre içinde topladığımız 27.155 adet imza metinlerini Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürlüğüne oluşturduğumuz heyet aracılığı ile teslim ettik.
Kanunla ihtilafa düşen çocuklarla ilgili cezaevleri ve kapatılma dışındaki alternatif uygulamaların tartışılması gerektiğini; bu arada mevcut çocuk cezaevlerinin hem girişimimize hem de bağımsız izleme heyetlerine açılması gerektiğine dair taleplerimizi ilettik.
Heyetimiz Bakanlık yetkililerinin sivil toplumla diyalog kurmaya açık olduğunu gözlemlemiş olmakla birlikte; kurulan diyalogların çocukların yüksek yararına katkı sunacak pratik adımların da atılmasına vesile olmasını ümit etmektedir.
Tüm çocuklara adil ve özgür bir gelecek diliyoruz.
ÇOCUK CEZAEVLERİ KAPATILSIN GİRİŞİM BİLEŞENLERİMİZ
İnsan Hakları Derneği,
Türkiye İnsan Hakları Vakfı,
Çağdaş Hukukçular Derneği,
Gündem Çocuk Derneği,
Tutuklu ve Hükümlü Aileleri Hukuk Dayanışma Dernekleri Federasyonu
(TUHAD-FED),
Özgürlüğünden Yoksun Gençlerle Dayanışma Derneği (Öz-Ge Der),
Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği (CİSST),
Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği (SHUD),
Türkiye Çocuklara Yeniden Özgürlük Vakfı,
İştar Kadın Merkezi,
Uluslararası Çocuk Merkezi,
Çocuklar İçin Adalet Takipçileri,
Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim Sen),
Çakıl Derneği,
Toplumsal Dayanışma için Psikologlar Derneği (TODAP),
Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES),
Çocuk İstismarını ve İhmalini Önleme Derneği,
Özgürlükçü Hukukçular Derneği,
Diyarbakır Barosu,
Mersin Barosu,
Sinetopya,
Çocuklar Aynı Çatı Altında Derneği (ÇAÇA),
Türk Tabipleri Birliği,
Yeniden Sosyoloji Derneği,
7 Renk LGBT Der,
Akdeniz Göç-Der,
Tarlabaşı Toplum Merkezi,
BES (Büro Emekçileri Sendikası),
Mersin Çocuk Hakları Derneği,
Başak Sanat ve Kültür Vakfı
Türk Psikologlar Derneği
Adli Tıp Uzmanları Derneği (ATUD)
Grup Genç Kahramanlar
Sosyal Kültürel Yaşamı Geliştirme Derneği
Toplum ve Hukuk Araştırmaları Vakfı (TOHAV)