Uluslararası Adalet Günü:
Dünya Cezasızlığın Sona Erdirilmesi İçin Kurulan Sistemin 13. Yıldönümünü Kutladı
Uluslararası Ceza Mahkemesi Koalisyonu, Roma Statüsü’ne taraf olmayan tüm devletleri ve Türkiye’yi, Statü’ye taraf olmaya bir kez daha davet eder.
1998 yılının 17 Temmuzunda Uluslararası Ceza Mahkemesi’ni kuran Roma Statüsü, Birleşmiş Milletler tarafından kabul edildi. Bugün 139 devletin imzaladığı, 116 devletin taraf olduğu Statü ile kurulan Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), soykırım, insanlığa karşı suçlar, savaş suçları ve saldırı suçunun takibi konusunda tüm dünya üzerinde etkili tek hukuk mekanizması olarak varlığını sürdürüyor.
1993 yılından beri bahsi geçen bu suçların, aralarında Bosna-Hersek, Ruanda, Sierra Leone ve Sudan’ın bulunduğu 12 farklı ülkede işlendiği iddialarına ilişkin 6 farklı uluslararası ya da özel mahkemede 200 civarında sanık hakkında 181 dava açıldı. Birçok devletin ulusal yargı mekanizmalarında bu suçlara ilişkin davalar hala devam etmekte. Dünya üzerinde işlenen “en ciddi suçlar” olarak adlandırılan soykırım, insanlığa karşı suçlar, savaş suçları ve saldırı suçunun önlenmesi, faillerinin cezasız kalmaması için çalışan UCM, bugüne kadar 6 ülkedeki ihlallerle ilgili soruşturma başlattı, 18 yakalama, 9 tutuklama kararı yayınladı. Bu kararlarının en sonuncusu, 27 Haziran 2011 tarihinde Libya lideri Muammer Kaddafi, oğlu ve hükümet sözcüsü Seyfülislam Kaddafi ve askeri istihbarat başkanı Abdullah El Senussi hakkında, insanlığa karşı suçlar işlendiği iddiasıyla alındı.
Statü’nün kabul edilişinden beri bütün dünyada 17 Temmuz, Uluslararası Adalet Günü olarak kutlanıyor. Bugün vesilesiyle, yirmi iki Türkiyeli Sivil Toplum Kuruluşunun oluşturduğu Uluslararası Ceza Mahkemesi Koalisyonu olarak bir kez daha Türkiye’yi, evrensel adaletin yerleşmesi; soykırım, insanlığa karşı suçlar, savaş suçları ve saldırı suçunu işleyen faillerin cezasız kalmasının önlenmesi için Roma Statüsüyle kurulan sisteme dâhil olmaya davet ediyoruz. Türkiye’nin Uluslararası Ceza Mahkemesi’ni kuran Roma Statüsü’ne katılımı, Türkiye’yi her türlü iç ve dış sorunuyla yüzleşebilen medeni toplumların bir parçası haline getirecektir.
ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ KOALİSYONU
ARKA PLAN BİLGİSİ
Uluslararası Ceza Mahkemesi Koalisyonu’nun temelleri, 2003 yılında İnsan Hakları Derneği, Türkiye İnsan Hakları Vakfı ve Uluslararası İnsan Hakları Federasyonu’nun 18-21 Eylül 2003 tarihleri arasında, Ankara’da ortaklaşa düzenledikleri ve güney ve Doğu Akdeniz ülkelerinde insan hakları mücadelesi veren sivil toplum kuruluşlarının katıldığı “11 Eylül ve Sonrasında İnsan Hakları ve İnsancıl Hukukun Askıya Alınması Girişimi” seminerinin ardından atıldı. Seminerin ardından hazırlanan Ankara Bildirgesinde Katılımcılar, soykırım, insanlığa karşı işlenen suçlar ve savaş suçlarını ortadan kaldırmak ve bu suçların işlenmesini önlemek için bölgedeki ülkelerin hepsini Uluslararası Ceza Mahkemeleri Statüsünün onaylanmasını hızlandırmaya, UCM uygulama mevzuatını iç hukuklarında benimsemeye davet ettiler.
Bu seminerin ardından, UCM Koalisyonu’nun oluşturulması konusunda İnsan Hakları Derneği, Türkiye İnsan Hakları Vakfı, Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi ve Mazlumder UCM Türkiye Koalisyonunun oluşturulması konusunda ilk adımı attılar ve İHD, TİHV, FIDH ve UCM için Uluslararası Koalisyon’un işbirliği ile Ankara’da 16-17 Haziran 2005 tarihlerinde geniş bir katılımla UCM için Türkiye Koalisyonu’nun güçlendirilmesine yönelik bir çalışma toplantısı gerçekleştirdiler. Bu toplantı, UCM için Türkiye Koalisyonunun kuruluşuna da vesile oldu.
Toplantı sonunda UCM Koalisyonu’nun oluşum sürecinde yer alan örgütler 17 Haziran 2005 tarihinde yaptıkları basın açıklamasında aşağıdaki konuların altını çizdiler:
§ “Türkiye, mümkün olan en kısa zamanda Uluslararası Ceza Mahkemesi’ni (UCM) kuran Roma Statüsü’ne katılmalıdır.
§ Başbakan Recep Tayip Erdoğan’ın Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nde 8 Ekim 2004 tarihinde yaptığı konuşmasında dile getirdiği, Türkiye’nin UCM Statüsü’ne kısa sürede taraf olacağına dair taahhüdü de hatırlatırız.
§ UCM Ulusal Koalisyonu, UCM Statüsü’nün geliştirilmesi yönünde çabalarını sürdürecektir.
§ Ulusal Koalisyon bu konuda sürekli çalışarak TBMM’ye Hükümette, kamuoyuna ve medyaya yönelik bir çalışma planını uygulayacaktır.
§ Türkiye’de İnsan Hakları Derneği, Türkiye İnsan Hakları Vakfı, Uluslararası Af Örgütü Türkiye Temsilciliği, İnsan Hakları Gündemi Derneği, MAZLUMDER, Helsinki Yurttaşlar Derneği’nden oluşan UCM Ulusal Koalisyonu’nun yeni katılımlarla genişletilmesinin gerekli olduğu saptanmıştır.”
Bu açıklamanın ardından bir strateji toplantısı yaparak kampanya programını oluşturma hedefini önüne koyan UCM Koalisyonu, bu hedefini 23-24 Eylül 2006 tarihlerinde İnsan Hakları Ortak Platformu’nun katkıları ile gerçekleştirmiştir. Bugün Türkiye’deki insan hakları hareketinin en önemli kısmını oluşturan yirmi iki kuruluş, Uluslararası Ceza Mahkemesi Koalisyonu’nu oluşturmaktadır.
UCM Koalisyonu’nun Vizyonu
Türkiye’de ve dünyada soykırım, insanlığa karşı suçlar ve savaş suçlarının işlenmemesi, etkin soruşturma ve kovuşturmanın sağlanması, cezasızlığın sona ermesi ve hukukun üstünlüğünün tam ve etkili bir biçimde sağlanması için Türkiye’nin UCM’Yİ kuran Roma Statüsü’ne taraf olmasını sağlamaktır.
UCM Koalisyonu’nun Misyonu
UCM Koalisyonu, yasama ve yürütme organlarının Roma Statüsüne taraf olunması konusunda ikna edilmesini sağlayacak araç ve yöntemleri bir araya getirerek ulusal ve uluslararası kamuoyu baskısı oluşturmak için çalışır.
UCM Koalisyonu’nun Stratejik Hedefleri
Koalisyonun stratejik hedefi, güçlü ve yaygın bir koalisyon yapısı oluşturmak ve etkili bir kampanya yürütmektir.
Koalisyon Üyeleri
1. Ankara Barosu
2. BARANSAV-Baran Tursun Polis Mağdurları Vakfı
3. Başkent Kadın Platformu Derneği
4. Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği
5. Diyarbakır Barosu
6. Helsinki Yurttaşlar Derneği
7. İnsan Hakları Araştırmaları Derneği
8. İnsan Hakları Derneği
9. İnsan Hakları Gündemi Derneği
10. İnsan Hakları ve Mazlumlar için Dayanışma Derneği
11. İzmir Kadın Dayanışma Derneği
12. Kaos Gey ve Lezbiyen Kültürel Araştırmalar ve Dayanışma Derneği
13. Mahsus Mahal Derneği
14. Mersin Barosu
15. Pembe Hayat LGBTT Dayanışma Derneği
16. Sarmaşık Yoksullukla Mücadele ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği
17. Şırnak Barosu
18. Toplum ve Hukuk Araştırmaları Vakfı
19. Toplumsal Olayları Araştırma ve Yüzleşme Derneği
20. Türkiye İnsan Hakları Vakfı
21. Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi
22. Van Kadın Derneği
Koalisyon Yürütme Kurulu
Diyarbakır Barosu
İnsan Hakları Derneği
İnsan Hakları Gündemi Derneği
Yüzleşme Derneği
Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi
UCM Koalisyonu Dönem Sözcüsü: Öztürk TÜRKDOĞAN (İnsan Hakları Derneği) 0 312 230 35 67- 0 532 333 62 46
UCM Hakkında Bilgi İçin: Günal Kurşun (İnsan Hakları Gündemi Derneği)-0 532 382 66 38
