Avrupa Akdeniz İnsan Hakları Ağı (EMHRN) Türkiye Başbakanı Erdoğan’a önümüzdeki günlerde Hatay’daki Suriyeli Mülteci Kamplarına gerçekleştireceği planladığı iddia edilen ziyaretini Türkiye’ye geçen Suriyeli mültecilerin statüsünü geliştirmek için bir fırsat olarak değerlendirmesi çağrısında bulunuyor. Ayrıca EMHRN Türkiye’deki yetkilileri Ağustos ayı sonunda Hatay’daki kamplara gerçekleştirdiği bir haftalık inceleme gezisinin ardından hazırladığı en son raporu da dikkate almaya davet ediyor.
Başbakan Erdoğan’ın Esad yanlısı medya kuruluşlarının Hatay’daki Suriyeli mülteci kamplarının yalıtma, tecavüz ve işkence merkezi olduğu iddialarını dile getirdiği yayınların ardından New York’ta gerçekleştirdiği basın toplantısı sırasında yakında ilgili kampı ziyaret edeceğini açıkladığı haberleri basında yer aldı
EMHRN Başkanı Kamel Jendoubi “Başbakanı raporumuzda ifade ettiğimiz tavsiyelerimizi dikkatlice değerlendirmeye davet ediyoruz. Kendisinin ziyareti Suriyeli mültecilerin böylesi zor bir durumda kendilerine daha iyi uluslararası koruma sağlayan daha net bir statü edinmelerini gerektiren ihtiyaçlarına yanıt vermeye hizmet etmeli” dedi.
Avrupa-Akdeniz İnsan Hakları Ağı’nı (EMHRN) temsil eden bir delegasyon Türkiye’deki Suriyeliye mültecilerin durumunu değerlendirmek ve ülkelerinden kaçmalarına neden olan koşulları incelemek için 22-28 Ağustos 2011 tarihlerinde Türkiye’de bir araştırma-inceleme gezisi gerçekleştirdi.
Rapor, Türk Devletinin “misafirleri” olarak, Suriyeli mültecilerin de facto bir korumadan yararlandığını ve kamplarda makul yaşam koşullarına genel bir erişime sahip olduklarını beyan ifade ediyor. Bununla birlikte heyet, bu statünün yoruma ve iptal edilmeye açık olduğuna dikkat çekiyor. Bu nedenle rapor, Türk Sığınmacı Yönetmeliği’nin sağladığı tam başvurunun gereği olan asgari güvencelerden yoksunluk konusunda ikazda bulunuyor.
EMHRN Başkanı Kamel Jendoubi devamla, “Bu rapor aracılığıyla, Türk hükümetinin binlerce Suriyeli mülteciye yönelik insani yardımını ve onlara sunduğu etkin barınma imkanlarını kabul ediyoruz. Bununla birlikte, Suriye krizi her hafta daha da şiddetlenirken ve mültecilerin yakın bir gelecekte evlerine dönemeyecekleri ihtimali varken, Türk hükümetinin mültecilere sağladığı ‘misafir’ statüsünü tekrar gözden geçirmesini ve onları ‘sığınma başvurusu yapan’ kişiler olarak kayıt altına almasını istiyoruz.
Türkiye’nin normal sığınmacı sistemi birçok eksiklik barındırmasına rağmen sığınmacı olarak başvurmak isteyen Suriyelilerin yetkili makamlar ve BMMYK tarafından sistematik kayıtlarının yapılmasının bu kişilere belirgin bir statü ve geri gönderilmelerine karşı daha net bir yasal koruma sağlayacağına inanıyoruz” dedi.
Suriye’de Mart’ın ortalarından itibaren ortaya çıkan şiddet patlaması nedeniyle bölgeye ulaşan çok sayıda mülteci heyete, büyük insan hakları ihlallerine maruz kaldıklarını ya da bu ihlallere şahit olduklarını ve ülkelerine dönme noktasında hayatlarından endişe etmeye devam ettiklerini beyan etti.
EMHRN, Suriye’de en az 2.700 insanın ölümü (en son BM verilerine göre[1]) ve yüzlerce kişinin tutuklanması ve işkence görmesi ile sonuçlanan demokrasi yanlısı göstericilere yönelik aşırı baskısı nedeniyle Suriye hükümetini sert bir şekilde kınamaya devam ediyor.
EMHRN, kayıpların sayısına ilişkin son tahminlerinin doğrulanamamasından ve çok azımsanmasından kaygılanıyor. (olay yerinde uluslararası gözlemcilerin yokluğundan ötürü, bazı Suriyeli insan hakları gruplarının iddia ettiği gibi, ölü sayısı 5000’in üzerine çıktı[2]).
Buna ek olarak, EMHRN Suriye’den Türkiye’ye gelerek sığınma arayan insanların güvenliğini sağlamanın sadece insani bir zorunluluk değil, aynı zamanda uluslararası hukukun getirdiği bir yükümlülük olduğunu tekrarlıyor.
Raporun tamamına buradan erişebilirsiniz.
Mülteci ve Sığınmacı konusunda daha fazla bilgi için lütfen Caroline Stainier ile iletişime geçin cst@euromedrights.net
EMRHN ile ilgili daha fazla bilgi için websitemizi ziyaret edin.
[1] http://www.ohchr.org/FR/
