Türkiye'de Türkçe dahil 26 dil konuşuluyor.
Ana dili Türkçe'den başka bir dil olan Türkiye Cumhuriyeti yurttaşları, ana dillerini eğitim ve öğretim kurumlarında öğrenemiyor; dolayısıyla bilimsel yoldan kendi dillerini koruma ve geliştirme olanağından, yoksun bırakılıyorlardı. Anayasa hükmüydü bu. Acaba, dil yasağı başka hangi alanlarda geçerli idi? Bugün Dernekler Yasası'na bakacağız. Bakalım, bir dilin kullanılması yasağı; bir dil ve kültürün korunması ve geliştirilmesi yasağı, nasıl düzenlenmiş?
2908 sayılı Dernekler Yasası, madde 5/6, 6/3,4 ve madde 44/3:
Madde 5/6:
"…Türk Dilinden veya kültüründen ayrı dil ve kültürleri korumak, geliştirmek(…) amacıyla dernek kurulması yasaktır."
Madde 6:
"Derneklerin;
3) Tüzük ve diğer mevzuatının yazımında ve yayınlanmasında, genel kurullarında, özel veya resmi, açık veya kapalı yer toplantılarında kanunla yasaklanmış dilleri,
4) Dernekçe düzenlenen veya dernek adına iştirak edilen açık veya kapalı yer toplantılarında kanunla yasaklanmış dillerle yazılmış pankart, levha, plak ses ve görüntü bandı, broşür, el ilanı, beyanname ve benzerlerini(…) kullanmaları yasaktır"
Madde 44:
"Bildiri, beyanname ve benzeri yayımlar, kanunla yasaklanmış herhangi bir dille ve yazı ile yazıldığı(..) takdirde ve ancak gecikmesinde sakınca bulunması şartıyla, mahallin en büyük mülki amirinin emriyle dağıtımı ertelenebilir veya önlenebilir veya dağıtılmışsa toplattırılabilir."
Sizce bu hükümler insan onuruna uygun mu?
Hüsnü Öndül
İHD Genel Başkanı
