Şırnak’ın Uludere İlçesi’nin Roboski Köyü’nde 23 Mart 2015 tarihinde sınır ticaretinde kullanılan 8 katırın öldürülmesi ve onlarca katırın yaralanması sonrasında İHD Şırnak Şubesi Roboski köyüne gitmiş ve çeşitli temaslarda bulunmuştur.
İHD Şırnak Şubesi tarafından oluşturulan heyet aşağıdaki gibidir:
İHD Şırnak Şube başkanı Emirhan UYSAL
İHD Şırnak Şube Sekreteri Aycan İRMEZ
İHD Şırnak Şube Yönetim Kurulu üyesi Mucip ERDEM
İHD Şırnak Şube üyesi İbrahim SAKUR
HEYET GİRİŞİMLERİ
Heyet 24 Mart 2015 tarihinde Roboski Köyü’nde Roboski Derneği’ne giderek sınır ticaretinde kullanılan katır sahipleri ile görüşmeler yapmış, katır sahiplerinin olaya ilişkin bilgi ve izlenimlerine dair görüşmeler yapmıştır.
HEYET ÜYELERİNİN GERÇEKLEŞTİRDİĞİ GÖRÜŞMELER
1- 23 Mart 2015 tarihinde meydana gelen olaylarda öldürülen ve yaralanan katır sahipleri ile görüşülüp olay hakkında bilgi edinilmiştir.
2- Olayın meydana gelmesinden sonra halkın tepkisine ilişkin bilgi edinilmiştir.
KATIR SAHİPLERİ İLE YAPILAN GÖRÜŞMELER
- E. (27 Yaşında)
Geçimimi sağlamak için başka herhangi bir geçim kaynağım yok. Bu nedenle sınır kaçakçılığı yapmaya mecburum.
23.03.2015 tarihinde iki grup şeklinde bizler 11 katır ve 5 kişi ile birlikte Düğündağ Mevkii’nde Irak-Türkiye sınırına varmadan orada bulunan karakol tarafından bizim bulunduğumuz tarafa ateş edildi. Bizler askerlerin eğitim amaçlı ateş ettiklerini zannettik. Bizim tarafımıza mermiler gelmeye başlayınca ateşin eğitim amaçlı olmadığını resmen bizlerin hedef gözetilerek ateş edildiğini fark ettik. Ateş etmeleri sonucunda ilk önce iki katırımız vurularak yere düştüler. Askerler tarafından bizlere herhangi bir sözlü uyarı yapılmadan üzerimize ateş edilmeye başlandı. O sırada yanımızda 18 yaşından küçük 3 çocuk bulunuyordu. Askerlerin ilerleyen dakikalarda ateş etmeleri şiddetlenince çocukları korumak amacıyla hemen yanımızda bulunan büyük kayanın arkasına saklandık. Ateş etmeleri devam edince hemen muhtar ve korucu başı olan birini aradık. Her ikisine de askerlere söyleyin ateş etmesinler burada çocuklar var diye ikazlarda bulunduk. Alay komutanını arayan muhtar ve korucu başı daha sonra bizi arayarak komutan size olay yerine gidip katırlarınıza bakmanız için ve yaralı katırları getirmeniz için 10 dakika gibi bir zaman verdi, şeklinde bizi bilgilendirdiler. O bilgilendirmeden hemen sonra olay yerine gittik. Olay yerinde 6 katır öldürülmüş ve 2 katır da yaralanmıştı. Tekrar ateş edilir diye korkudan yaralı katırlarımızı almadan olay yerinden ayrıldık. Ateş eden askerleri görmedik. Ateş eden askerler her tarafa ateş ediyordu. Olaydan hemen sonra köy halkını aradık. Köy halkının çoğunluğu orada toplandı. Oraya gelen halkın üzerine hem uyarı ateşi açıldı hem de gaz bombaları atıldı. O sırada sınırda 400 katır ile birlikte sınıra giden halk bulunmaktaydı. Alay komutanı bizlere sınırı aşan 400 katır yüklü gelirse o katırları da öldürürüz diye tehditvari söylemlerde bulundu. Köy halkının açtığı koridor sayesinde 400 katıra hiçbir şey olmadan köye getirildi. Fakat o katırların geldiği esnada da askerler halkı hiçe sayarak ateş etmeye devam ettiler. O ateş sonucunda bizzat benim gördüğüm 6 katır daha yaralandı. Fakat tam olarak görmediğimiz daha fazla katır da yaralandı. Kendimizi yere atarak veya taşların arasına saklanarak kendimizi koruyorduk. Yanımda bulunan çocuklardan biri Roboski Katliamında şehit edilen S. E.’nün oğlu 13 yaşlarında olan E. E. idi. E. E.nün oraya gelme nedeni evin en büyüğü olması ve evin geçimini sağlayacak herhangi başka birinin olmamasıdır. Ateş etmeleri sonucunda onun da katırı öldürüldü. Halk oraya gelmemiş olsaydı sınırda bulunan 400 katır da öldürülürdü.
- E.(18 Yaşında)
Başka geçim kaynağı bulunmaması nedeniyle bizim gerçekliğimiz ve geçimimizi sağlamak için bunu yapmak zorundayız. Olay günü yanımda 2 katırım ile birlikte sınıra gidiyorduk. Yoldayken askerlerin ateş etmeye başladıklarını gördük. Ben grubun arkasından gidiyordum. Açılan ilk mermi benim katırıma denk geldi ve katırım yaralandı. Yere düştükten sonra katırım öldü. Askerlerin ateş etmesi sonucunda yanımda bulunan arkadaşım C. B. bizden koptu. O, bizden kopunca ona bir şey olmuştur diye korktum ve ona bağırdım neredesin diye. C. saklandığı yerden bana bağırarak hemen yere yat, mermiler kafanın üzerinden geçiyor, sana gelebilir dedi. Bulunduğum yerde hemen yere yattım. Kendimi bu şekilde korudum. Biz oradan geçerken askerler bizi gördüler fakat herhangi sözlü bir uyarıda bulunmadılar. Ayrıca katırlarımızın vurulduğu yere gitmemize de izin verilmedi. Gittiğimizde ise bize ateş ettiler. Kendim öğrenciyim, bir abim şu an üniversite öğrencisi diğer abim asker ve bir kız kardeşim Silopi’de liseye gidiyor. Evde çalışabilecek kimse yok. Hem okul harçlığımı hem de diğer abilerimin ve kız kardeşimin harçlığını çıkartmak için gitmiştim. Çünkü başka çarem yok.
- E.(18 Yaşında)
Tarlada çalışmaya gitmiştim, askerler tarafından bana da ateş açıldı.
Olay günü saat 09:00 sıralarında Şirit Yaylasında bulunan tarlalarımıza gitmek amacı ile 2 katırım ile birlikte gittim. Gittiğimde askerler beni gördü. Ben de o sırada askerleri gördüm. Askerler bana herhangi bir şey demediler ve uyarıda bulunmadılar. O esnada katırıma binmiştim. O sıra bir baktım askerler beni kovalamaya başlayıp resmen beni hedef gözeterek ateş etmeye başladılar. Ben ilk önce etrafa ateş ettiklerini zannettim. Fakat askerler bana doğru gelince bana ateş ettiklerini fark ettim. Aramızda 10 metre kala ateş etmeye devam ettiler, o sırada bir katırım vurularak yere düştü ve diğer katırım da öldürülene kadar ateş ettiler. Katırlarım öldükten sonra onlara bağırarak siz ne yapıyorsunuz ben kaçakçılık yapmak için burada değilim sadece tarlalarıma gelmişim dedim. İki asker bana doğru gelerek beni alıkoymaya çalıştılar. Bir diğer asker benim kaçmamam için ayaklarımın altına ateş etmeye başladı. Beni alıkoymaya çalışan askerlere katırlarımı öldürdünüz. Daha ne istiyorsunuz, dedim. Orada bulunan kayanın arakasına geçip oradan uçurumdan kendimi aşağı bıraktım. Ben oraya ticaret yapmak için gitmemiştim. Sadece tarlalarıma gitmiştim. Ama onlar fark gözetmeksizin bize ateş ediyorlardı.
HEYETİN YAPTIĞI TESPİTLER
Yaptığımız araştırma ve incelemede köy ve sınıra yakın provokasyon amaçlı çatışma ortamı yaratılmaya çalışıldığı görülmektedir. Gerek bu olayda, gerekse diğer bütün olaylarda askerler tarafından insanlara ve hayvanlara karşı ne vicdani ne de en küçük bir hassasiyet gözetmeksizin ateş etmeleri, her türlü geçim kaynağının yok edilmesiyle halk gerek geçim kaynaklarını kendileri sağlamak gerekse yaşam koşulları adına büyük endişe duymaktadır
OLAYIN OLDUĞU ROBOSKİ KÖYÜNDE EDİNDİĞİMİZ BİLGİ:
Olay günü askerler ne halk ne de hayvan gözetmeksizin üzerlerine ateş etmiş ve bu ateş etme sonucunda 8 katır öldürülmüş ve onlarca katırda yaralanmıştır. Yaralanan birçok katır olay yerinde kalıp orada ölmüştür.
Olay nedeniyle köy halkı tepki olarak köyün giriş çıkışlarını kapatmış ve köy içinden geçip karakola giden su ve elektriği kapatmışlardır.
SONUÇ:
23 Mart 2015 tarihinde Roboski Köyü’nde tek geçim kaynakları olan sınır ticareti yapmak üzere giden halka keskin nişancı askerler tarafından ateş edilmiş. Ateş edilmesi sonucunda 8 katır ölmüş ve onlarca katır yaralanmıştır.
Askerlerin halka yönelik davranışları düşmanca niteleyebileceğimiz türden olup, bunun acilen önlenmesi, bunun için en etkili denetim mekanizmalarının kullanılması gerekmektedir.
Barış ve çözüm sürecinde bu tip provokasyon yaratmaya dönük olayların bir daha yaşanmaması için hükümetin etkili tedbirler alıp özellikle askerlere etkili bir şekilde uyarı yapmaları gerekmektedir. Oysa yapılanlar çözüm sürecini korumaya yönelik olmayıp, yeni hak ihlalleri ve saldırılar yapılmaktadır. Olay neticesinde orada bulunan insanların hayatı hiçe sayılmış ve hayvan hakları açısından hukuk dışı muameleler uygulanmıştır. Yetkililer etkili soruşturmalar sonucu hukuk dışı uygulamaların failleri tespit edilip gerekli şekilde caydırıcı yaptırımlar uygulanmalıdır.
İHD ŞIRNAK ŞUBESİ
