Newroz, baharın ilk gününü anlatır. Günlerin uzayıp, gecelerin kısaldığı baharın ilk gününü. Uyanan, çiçeklenen doğayı, kuzulayan koyunu, tomurcuklanan ağacı, kardelenleri, suyu bollaşan ırmakları anlatır. Bu gün tüm heyecanı ile rengarenk, coşkuyla çoluk çocuk, kadın erkek kutlanırken, Zağros Dağlarının yüksek tepelerinde ateşler yanarken, henüz tek tanrılı dinlerin formuna girmemişti insanlık. Onlar ürünün artışını, sağlıklı doğurgan hayvanlarını, dalları yere sarkmış ağacı ve kabaran toprağı kutsuyorlardı. Mevsimlerin uyumla dönüşünü, doğanın kar altındaki yarı baygın sessizlikten çıkıp ürüne çevrilmesini kutsuyorlardı. İslam'ın 8. ve 9.yüzyılda yayılıp yerleşmesinden sonra Kürtler açısından Newroz, onu asimile etmeye çabalayanlarla mücadele etme kimliğine bürünmüştü. Newroz, Kürtler yanında Türkler, Orta Asya ve Kafkas halkları ile Fars ve Arap halkları arasında yeniden doğuşun, baharın, özgürlüğün simgesi olarak karşılanır olmuştu.
Halklardır belirleyici olan. Gelenekleri ve kültürleri yaşatan onlardır.
Türkiye'de ve Orta-Doğu ve Kafkaslarda devletleri yönetenler, kültürleri zaman zaman yasaklasalar da, engelleseler de; kendilerine göre günlere, aylara,mevsimlere, dağlara, ovalara, kentlere, köylere ad vermeye kalkışsalar da; bazı renklerin bir arada bulunmasını yasaklasalar da; alfabeyi değiştirip, harf sınırlamaları yapsalar da, bir harf yüzünden ya da o harfi bahane ederek kültürel zenginlik yerine yoksulluğu dayatsalar da, halklardır belirleyici olan. Gelenekleri ve kültürleri yaşatan onlardır.
Newroz da dese halklar, Nevruz da dese, bilirler iç içe ya da yan yana yaşadıkları diğer halklarla kardeş olduklarını ve halkların kardeşliğini…
Newroz ateşi, uyanışın, birlikteliğin,barışın, kardeşliğin ateşidir. Zulme başkaldırının ateşidir. Haksızlığa isyanın.
Yasakların ve şiddet uygulamalarının yalnızca şiddeti doğurduğu; hiçbir sorunu çözmediği, sorunları daha da ağırlaştırdığı biliniyor. Acıları yaşattığı da… Newroz'u barışçıl eylem ve etkinliklerle kutlamak isteyenlere karşı güç kullanmak, ateş açmak, etkinlikleri yasaklamak demokratik bir tutum değildir. Newroz'u dileyen dilediği anlamda barış içinde kutlayabilmelidir. Newroz'u devletleştirmek, resmi törenlerin formatına sokmak, Newroz'u bayram olmaktan çıkarır. Newroz halkların bayramıdır. Sivildir. Resmi törenler de yapılabilir. Ama resmi olmayan kutlamaların yasaklanıp, yalnızca resmi kutlamalarla yetinmek ve bu noktadan hareketle Newnoz'u, özellikle "Türkleştirmek" kabul edilemez bir anlayış ve uygulamadır.
Herkesin Newroz'u, Nevruz'u kutlu olsun!
Newroz Piroz Be!
İNSAN HAKLARI DERNEĞİ
